Uczniowie

Uczniowie i absolwenci, cieszącej się dobrą reputacją,  Szkoły Handlowej w Pabianicach działali w różnych miejscach kraju, także na Wileńszczyźnie. Oto co znajdujemy w Encyklopedii Ziemi Wileńskiej (2010):

Racięcka

Racięcka Maria, ur. 18.11.1886 w Ciechanowie, zm. 4.02.1954 w Warszawie; doktor habilitowany nauk biologicznych, zoolog, trichopterolog, zatrudniona na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, a po wojnie na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1906 ukończyła Szkołę Handlową w Pabianicach.

Po zdaniu egzaminu nauczycielskiego (1907) pracowała w Warszawie jako prywatna nauczycielka. W 1919 podjęła studia biologiczne na Uniwersytecie Poznańskim u Jana Gabriela Grochmalickiego, w 1922 przeniosła się na Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie. Tam ostatni rok nauki (w 1923 uzyskała absolutorium) połączyła z pracą w Zakładzie Zoologii pod kierunkiem Jana Prὕffera. Była kolejno zastępcą asystenta, asystentem, starszym asystentem i wreszcie adiunktem w tym zakładzie.

Doktorat uzyskała na podstawie rozprawy „O unerwieniu skrzydeł u Rhopalocera” w 1929. Okres okupacji spędziła w Warszawie. Po wojnie krótko pracowała w Państwowym Muzeum Zoologicznym; jesienią 1945 przeniosła się do Torunia, gdzie została adiunktem w Katedrze Zoologii  kierowanej przez Jana Prὕffera.

W 1950 obroniła rozprawę habilitacyjną „Z badań nad unerwieniem kończyn u larw Molanna angustata Curt” i została docentem. Była członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie, Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Polskiego Towarzystwa Entomologicznego oraz Komisji Fizjograficznej Polskiej Akademii Umiejętności. Prowadziła badania na Wileńszczyźnie  w okolicach Trok i Nowogródka. Jej prace dotyczyły głównie systematyki i rozmieszczenia chruścików Wileńszczyzny. Opisała m. in. nowy gatunek Allotrichia  vilnensis oraz poczwarkę Neuronia phaloenoides.

Skupieński

Skupieński Franciszek Ksawery, ur. 21.09.1888 w Tumie k. Łęczycy, zm. 26.06. 1962 w Łodzi; botanik, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Uczył się w Łęczycy, Zgierzu i Pabianicach, maturę zdał w Towarzystwie Kursów Naukowych w Warszawie w 1911, od 1912 studiował na Sorbonie w Paryżu, uzyskując w 1916 licencjat, w 1920 – doktorat; należał do drużyn strzeleckich i Armii Polskiej generała Józefa Hallera, od 1921 był asystentem i wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim i Politechnice Warszawskiej; w 1929 habilitował się na Uniwersytecie Warszawskim, w latach 1932-1939 był współwłaścicielem  firmy „Fungus” zajmującej się konserwacją drewna; w latach 1937-1939 był profesorem systematyki  i geografii roślin Uniwersytetu Stefana Batorego oraz kierownikiem uniwersyteckiego Ogrodu Botanicznego w Wilnie.

W czasie okupacji wykładał na tajnym uniwersytecie; w 1945 zorganizował Wyższą Szkołę Gospodarstwa Wiejskiego w Łodzi i do 1949 był jej rektorem; w latach 1949/1950 był więziony przez komunistów polskich; w latach 1950-1960 – profesor Uniwersytetu Łódzkiego.

Jego prace naukowe dotyczą grzybów i śluzowców (m. in. pierwszy odkrył u grzybów rozmnażanie się płciowe), uszkodzeń drewna powodowanych przez grzyby i metod jego konserwacji, zjawiska rakowacenia u roślin. Główna jego praca „Grzyby domowe i inne szkodniki budulca oraz metody i środki walki”.

Kokociński

Kokociński Antoni (1895-1989)  „Jankowski”, „Julian”, „Hołowacz”, absolwent Średniej Szkoły Handlowej w Pabianicach i studiów wyższych w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie, był ochotnikiem w wojnie polsko-bolszewickiej, ranny, w latach 1922-1935 pracował w Wilnie w Związku Rewizyjnym Polskich Spółdzielni Rolniczych. 1935-1939 w Krakowie, od VI 1938 ponownie w Wilnie na stanowisku dyrektora Związku Rewizyjnego Polskich Spółdzielni Rolniczych, od początku okupacji w konspiracji ZWZ-AK, w latach 1941-1943 był szefem Administracji Zmilitaryzowanej Komendy Okręgu, od VII 1943 szefem BIP, aresztowany przez NKWD, wrócił do kraju XII 1955, zamieszkał w Warszawie, pracował w spółdzielczości.

Autor: Sławomir Saładaj