Order Kutuzowa

W styczniu 1945 główną rolę w uwolnieniu Pabianic spod okupacji hitlerowskiej odegrał 55. Gwardyjski Pułk Kawalerii. Za Pabianice przyznano żołnierzom tytuły Bohaterów ZSRR, a pułk został odznaczony Orderem Kutuzowa.

1. Front Białoruski nękał przeciwnika na kierunku poznańskim. Oceniając sytuację 18 stycznia, marszałek Żukow doszedł do przekonania, że w pasie działania frontu wróg został rozbity i w najbliższym czasie nie można się spodziewać poważnego oporu. Jednakże będzie próbował organizować obronę w głębi zajętego przez siebie terenu. Żeby udaremnić te próby dowódca frontu rozkazał armiom pancernym przy wsparciu lotniczym nieustannie pędzić przed sobą wojska nieprzyjaciela, uniemożliwiając im jakikolwiek opór. Pozostałe armie miały zintensyfikować parcie na zachód, wykorzystując postępy wojsk pancernych.

19 stycznia. 1. i 2. Gwardyjskie Armie Pancerne, rozwijając atak, wyszły na rubież Warty. W tym dniu lewoskrzydłowy Korpus 8. Armii Gwardyjskiej we współdziałaniu z 9. i 11. Korpusami Pancernymi oswobodził Łódź, a 7. Gwardyjski Korpus Kawalerii zajął Pabianice. Szybkie natarcie wojsk radzieckich uchroniło Łódź i okolice od zniszczeń.

19 stycznia 1945 r. Niemcy próbowali uformować zaporową Grupę Armii „Heinrici& rdquo; na głównym kierunku uderzenia Armii Czerwonej, ale została ona rozbita 21 stycznia 1945 r. pod Pabianicami, zanim słynny generał Gotthard Heinrici zdążył objąć nad nią dowództwo.

A oto krótka historia 55. Gwardyjskiego Pułku Kawalerii 15. Dywizji Kawalerii 7. Gwardyjskiego Korpusu Kawalerii, który wpisał się w historię Pabianic.

Na przełomie lipca i sierpnia 1941 r. w Kraju Ałtajskim – miasto Bijsk został utworzony pułk kawaleryjski, który od razu pojechał na Front Briański. Po przebyciu pociągiem znacznej odległości i przetrwaniu licznych bombardowań w rejonie Briańska, jednostka weszła w skład 50. Armii Frontu Briańskiego (dowódca frontu generał-porucznik A.J. Jeremienko).

Pułk składał się z 4-5 szwadronów, artylerii, pododdziałów specjalnych i zaplecza. Zadania kawalerii w toku walk obronnych polegały na osłanianiu wycofujących się wojsk własnych, prowadzeniu kontrataków na skrzydła i tyły przeciwnika, dezorganizacji systemu dowodzenia i dowozie zaopatrzenia.

Już 18 sierpnia 1941 r. w rejonie miasta Poczep, obwód briański, pod wsią Żytnia jednostka podjęła walkę z oddziałami Wehrmachtu. Dokonał się chrzest bojowy żołnierzy i dowódców. Potem w tym dniu obchodzono święto pułku. W sierpniu i wrześniu pułk dezorganizował system komunikacji przeciwnika i uczestniczył w Orłowsko-Briańskiej Operacji Obronnej.

30 września 1941 r. 2. Armia Pancerna generała Guderiana z Grupy Armii „Centrum”natarła na lewe skrzydło Frontu Briańskiego. Faszyści przerwali linię obrony 50. Armii i wyszli na tyły wojsk radzieckich. Ponad 15 dywizji niemieckich brało udział w tej operacji. Pułk znalazł się w okrążeniu. W walce odznaczyli się artylerzyści, którzy walczyli do ostatniego pocisku. Faszyści nie zdołali zniszczyć otoczonych oddziałów. 23 października pierścień okrążenia został przerwany. W rezultacie udaremniono plan dowództwa Wehrmachtu, który zakładał głębokie obejście Moskwy od południa.

23 czerwca 1942 r. pułk przeszedł pod dowództwo operacyjne 43. Armii. W październiku 1942 r. po wykonaniu 670 kilometrowego marszu wzdłuż frontu pułk został podporządkowany dowództwu Frontu Południowo- Zachodniego (dowódca – generał-pułkownik R. J. Malinowski). W listopadzie 1942 r. wojska frontu we współdziałaniu z wojskami Frontów Stalingradzkiego i Dońskiego przystąpiły do kontruderzenia pod Stalingradem.

W połowie lutego wojska radzieckie oswobodziły wschodnią część Donbasu i skierowały się ku rubieży obronnej wroga, dążącego do utrzymania za wszelką cenę terenów roponośnych. Na rzekach Doniec, Mius, Samara utworzone były węzły obrony i punkty oporu. Zgrupowanie feldmarszałka Mansteina składało się z 22 dywizji (około 540 tys. ludzi). Nasz pułk kawalerii przeprowadzał głębokie rajdy na tyłach przeciwnika, likwidując mniejsze garnizony, wysadzając mosty i minując tory kolejowe.

W uznaniu męstwa i heroizmu okazanych podczas wspomnianego rajdu pułk rozkazem Ludowego Komisarza Obrony J. W. Stalina nr 78 z dnia 14 lutego 1943 r. otrzymał status pułku gwardyjskiego. O determinacji kawalerzystów świadczy fakt, że w czerwcu – wrześniu 1943 r. musiano uzupełnił połowę składu jednostki. 19 września pułk walczył o miasto Szczors. Duża liczba poległych wymagała kolejnego uzupełnienia. Pod koniec września pułk forsował Dniepr i zajął Kołybań.

W następstwie Operacji Donbaskiej wojska radzieckie oswobodziły Donbas i przesunęły się dalej o 300 kilometrów, rozgromiono 13 dywizji wroga. Kraj Rad odzyskał ważny metalurgiczno-węglowy rejon. Rok 1944 pułk rozpoczął kolejnymi sukcesami. Kawalerzyści pod dowództwem majora gwardii F. E. Miszukowa we współdziałaniu z partyzantami zajęli Mozyrz, obwód homelski. W walkach o Mozyrz odznaczył się dowódca plutonu starszy sierżant Araz Anajew. Zginął podczas ataku na ten strategiczny punkt oporu przeciwnika. Sierżant gwardii A. Anajew otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego. 14 lutego do miasta weszły wojska radzieckie. Przeszło 20 jednostkom wojskowym nadano miano „mozyrskich”. W Moskwie 2O salw artyleryjskich uczciło to zwycięstwo.

W lutym i marcu 1944 r. wojska radzieckie prowadziły obronno-zaczepny bój w rejonie miasta Turów i unicestwiły kowelskie zgrupowanie wroga. 17 czerwca 1944 pułk sforsował Bug i wyszedł na terytorium Polski. W sierpniu kawalerzyści prowadzili bój z faszystami w rejonie Chełma i Lublina, zajęli miasto Piaski i doszli do Wisły. 19 sierpnia 1944 r. Prezydium Rady Najwyższej ZSRR odznaczyło pułk Orderem Czerwonego Sztandaru.

Przez ponad 5 miesięcy, do stycznia 1945 roku pułk skutecznie odpierał uderzenia faszystów na powierzonym sobie odcinku frontu. 14 stycznia 1945 r. rozpoczęła się Warszawsko-Poznańska Operacja 1. Frontu Białoruskiego pod dowództwem marszałka Żukowa. Pułk uczestniczył w działaniach na kierunku Pabianice (Polska). Szybko zajął to miasto.

Za męstwo okazane w boju o Pabianice, zaszczytny tytuł Bohatera Związku Radzieckiego otrzymali: starszy lejtnant gwardii A.J. Smiełow, starszy lejtnant gwardii I.A. Sawczenko, starszy sierżant gwardii A. S. Gorbaczew, sierżant gwardii M. S. Dokuczajew.

Afanasjew Gorbaczew (1919-1967) urodził się w Ponyri, obwód kurski. Uczestnik wojny 1941 r. Dowodził drugim plutonem łączności 55. Gwardyjskiego Pułku Kawalerii 15. Dywizji Kawalerii 7. Gwardyjskiego Korpusu Kawaleryjskiego. 21 stycznia 1945 roku w wirze walki o Pabianice pod silnym ogniem przeciwnika odtworzył łączność między dowództwem pułku a pododdziałami. Podczas walk ulicznych naprawiając poprzerywany kabel unicestwił wielu faszystów. Tytuł Bohatera ZSRR otrzymał 27 lutego 1945 r. Po wojnie mieszkał w Kursku. Odznaczony Orderem Lenina, Czerwonej Gwiazdy i medalami ZSRR.

Michał Dokuczajew urodził się w 1925 r. we wsi Nikolskoje, obwód astrachański. W armii od listopada 1942 r. Dowódca artylerii 55. Gwardyjskiego Pułku Kawalerii. Udaremnił brawurowo próbę przełamania okrążenia przez faszystów w rejonie Pabianic. Zniszczył czołg i 5 samochodów ciężarowych z piechotą wroga. Przy podejściu do rzeki Warty zniszczył następny czołg. Tytuł Bohatera ZSRR otrzymał 27 lutego 1945 r.. Generał- major. Wydał pamiętniki „W bój poszły szwadrony”, Moskwa 1984.

Starszy lejtnant Iwan Sawczenko osobistym przykładem zachęcał żołnierzy do zdobywania punktów oporu przeciwnika w Pabianicach. Dowódca plutonu karabinów maszynowych pierwszy wdarł się do transzei wroga i zabił 20 hitlerowców. Tytuł Bohatera ZSRR otrzymał pośmiertnie 27 lutego 1945.

Jednym z pierwszych oddziałów, które wkroczyły na terytorium Niemiec był szwadron A. I. Smiełowa. Za przykład wzorowego wypełniania rozkazów podczas zajmowania Pabianic pułk został odznaczony Orderem Kutuzowa 3 stopnia.

W marcu 1945 r. gwardziści zobaczyli ujście Odry, zdobyli miasto Horst, zatrzymali się na brzegu Bałtyku W ten sposób odcięli drogę odwrotu pomorskiemu zgrupowaniu faszystów. Po szybkim marszu do miasta Kostrzyn jednostka otrzymała uzupełnienie składu osobowego i weszła w lukę obrony przeciwnika, zajmując Oranienburg, Labes, Kerlin. Za niezwykle skuteczne walki w Brandenburgii jednostkę odznaczono Orderem Aleksandra Newskiego. 28 maja kozacy zajęli miasto Ratenow. Sztandar pułkowy wzbogacił się o koleiny Order Kutuzowa.. Pułk z honorem zakończył udział w drugiej wojnie światowej.

Podczas wojny pułk zlikwidował: 6172 żołnierzy i oficerów wroga (512 jeńców wojennych), zniszczył 43 czołgi, 19 samolotów, 25 pojazdów opancerzonych, 2 pociągi pancerne, 16 dział samobieżnych, 18 dział przeciwlotniczych, 80 moździerzy, 25 magazynów, 133 ciężkie karabiny maszynowe, ponad 100 drewniano-ziemnych gniazd ogniowych, 116 łodzi.

Zdobyto: 211 aut, 13 pojazdów opancerzonych, 6 ciągników, 21 motocykli, 4113 karabinów i automatów, 500 karabinów maszynowych, 25 armat, 1113 koni, 1978 siodeł, 17 magazynów amunicji, 5 składów paliwa, 4 magazyny mundurowe. Rozminowano 116 mostów. 1637 żołnierzy i oficerów zostało odznaczonych orderami i medalami. Pododdziałom wręczono 15 listów gratulacyjnych Stalina.

Po wojnie pułk kawaleryjski został zreorganizowany. W 1967 r. jako pułk piechoty zmotoryzowanej brał udział w wielkich ćwiczeniach wojskowych „Dniepr” i uczestniczył w paradzie w Kijowie, pokazując wysoki stopień wyszkolenia. Otrzymał list gratulacyjny od Ministra Obrony ZSRR. Pułk przez ponad 20 lat znajdował się w składzie centralnej grupy wojsk radzieckich na terytorium Czechosłowacji. W 1990 r. jednostkę przeniesiono na Ural, gdzie do dzisiaj kontynuowane są tradycje bojowe 55. Gwardyjskiego Pułku Kawalerii.

W 1994 r. pułk przemianowano na 295. Gwardyjski, Czerwonosztandarowy, Kozacki Orenburski Pułk Zmotoryzowany Orderów Suworowa, Kutuzowa, Aleksandra Newskiego (Ѓвардейский Краснознаменный Орденов Суворова, Кутузова, Александра Невского, Оренбургский Казачий Мотострелковый Полк).

Jesienią 2006 r. pułk uczestniczył w ćwiczeniach „Południowy puklerz”, a w sierpniu 2007 r. brał udział w międzynarodowych ćwiczeniach antyterrorystycznych „Pokojowa misja”. Najbardziej aktywnych wojskowych nagrodzono orderami i medalami Federacji Rosyjskiej.

1 marca 2009 r. pułk włączono w skład 7. Samodzielnej Brygady Pancernej. Obecnie jednostka stacjonuje w Czebarkule, obwód czelabiński.

http://safe-rgs.ru/274-295-motostrelkovyy-polk-ot-kavalerii-k-tankam.html

Autor: Sławomir Saładaj