Chasydzkie inspiracje

Abram (Abraham) Krol urodził się 22 stycznia 1919 roku w Pabianicach. Jego rodzicami byli Szlomo Noe i Fredja Jente. Miał także brata Yakova W 1938 r. przyjechał do Francji, żeby podjąć studia inżynierskie w Caen. W 1939 r. wstąpił do Legii Cudzoziemskiej. Po demobilizacji był mechanikiem samochodowym w Awinionie. Niedzielami uczestniczył w kursie rzeźby w Ecole des Beaux-Arts. Odwiedzał muzea. Fascynowała go twórczość Vincenta van Gogha. Zaczął również malować obrazy. Mówił wtedy o sobie, że jest malarzem niedzielnym. W 1944 r. przeniósł się do Paryża, ukrywając swoje pochodzenie w obawie przed nazistami. Pracował jako tokarz. W chwilach wolnych zajmował się malarstwem. Po wojnie poznawał sztukę grawerowania pod okiem Josepha Hechta. Pierwsze wystawy jego prac zorganizowały galerie: Granoff, Bignou, Sautier.

Artysta często podejmował tematy biblijne zakorzenione mocno w jego chasydzkim dzieciństwie spędzonym w Pabianicach.

„W dzieciństwie bezustannie czytałem Biblię. Wróciłem do niej, bo znalazłem tam solidny grunt. Stanowiła dla mnie ważny punkt odniesienia po okresie nadmiernej pewności siebie i samozadowolenia. W malarstwie i rytownictwie jest tyle niebezpiecznych raf, że musiałem zapanować nad przeciwnościami, aby uzyskać pełnię wypowiedzi.”

Uczestniczył w Salonach d'Automme i de la Jeune Gravure. W 1951 r. otrzymał stypendium Feneona, a w 1952 r. Prix Daragnes i Prix du Livre Illustre. . Zilustrował wiele dzieł literackich, m.in. O. Wilde'a, P. Valery'ego, A. Gida. Zdobył pozycję najbardziej popularnego ilustratora książek we Francji. Grawerował medale dla mennicy w Paryżu, wykonywał murale, projektował tkaniny artystyczne, malował ceramikę. Był niezrównanym rytownikiem. Porównywał rylec do samochodu:

„Hamulce w aucie muszą być mocniejsze od silnika, aby uniknąć wypadku. To samo dotyczy rylca. Trudniej go powstrzymać niż puścić w ruch. Rylec powinien być pod kontrolą zarówno w wymiarze fizycznym, jak i metafizycznym.” Wydał kilka książek artystycznych: „La fiancee du septime jour”, „Stele Pour un Jeune Frere”, „X Annees de Livres. 1949-1959”, „La Redite Nonpareille” , „Le Pentateuque: 189 tailes d'epargue d'Abram Krol”, „Hommage a l'Ecriture: Alphabet Hebreu precede d'un Texte Extrait du Zohar et Suivi de Notes du Graveur”. W 1958 r. otrzymał Nagrodę Krytyki Artystycznej. W 1960 r. brał udział w Biennale w Wenecji. Prace artysty są w zbiorach Biblioteki Narodowej w Paryżu, Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie, w British Museum, Houghton Library, Harvard, Bodleian Library w Oxfordzie, San Francisco – Palace of the Legion of Honor. Krol miał wiele indywidualnych wystaw w Europie, Brazylii i Kalifornii. Zmarł 9 października 2001 r.

O Krolu pisano często, analizując unikalne prace. „Krol wykonywał głównie miedzioryty i drzeworyty. W przypadku tych ostatnich zamiast rylca stosował dłuto. Są to portrety, wizerunki zwierząt, ilustracje dotyczące tematów żydowskich. Drzeworyty pokazują drogę jaką przebył od chropowatych, grubych linii do form niezwykle wyrafinowanych, eleganckich i ekspresywnych, które stanowią grę linii i kontekstu plastycznego. Kolorowe drzeworyty do „These” A. Gida wymagały czterech klocków dla odrębnych barw i jednego dla koloru czarnego. Styl drzeworytów inspirują postaci znane z attyckiej ceramiki. Zarówno charakterystyczna perspektywa, jak i czerń wizerunków na greckich wazach powracają w drzeworytach Krola. Jednak nie są to kopie czarno-czerwonego stylu attyckiego. Artysta wybiera jako dominujący kolor niebieski. Czerń drzeworytów współgra wszakże z mocną czernią tekstu, złożonego czcionką typu Bodoni.”Ważniejsze publikacje o Krolu to: Beatrix Beck, „Krol”, Genewa 1958, Pierre Caillier „Catalogue raisonne de l'oeuvre de Abram Krol. 1948-1957,Genewa 1969, W.J.Strachan „The artist and the book in France: The 20^th century livre d'artiste”, Londyn 1969. Paul van Capelleveen, Sophie Ham, Jordy Joubij „Voices and visions. The Koopman Collection and Art of the French Book”, Haga 2009. Sympatykiem twórczości Krola jest również Białorusin Oleg Surski, autor monografii „A.Krol”.

Prace Krola cieszą się dużym wzięciem u miłośników sztuki na całym świecie. Oto wybrane ogłoszenia z aukcji dzieł sztuki w USA, Izraelu i Polsce. Warto podkreślić, że wszędzie pojawiają się Pabianice.

Karta świąteczna z ryciną Abrama Krola. Wymiary 3,75 x 7,75 cala. Rewers jest pusty. W górnej części znajdują się słowa: Wesołych Świąt Bożego Narodzenia i Szczęśliwego Nowego Roku. Na dole widnieje napis: „L'Avenir gravure originale au burin de A. Krol”. Stan bardzo dobry. Abram Krol (1919-2001) urodził się w Pabianicach, Polska. W 1938 roku wyemigrował do Francji. Był malarzem, rzeźbiarzem, rytownikiem i ilustratorem książek..

Cena wywoławcza: 75 dolarów amerykańskich.

Avraham Krol - Wiersze prozą - Numerowane wydanie bibliofilskie

La fiancee du septieme jour, poeme, VII burins et nois graves, Abram Krol (Narzeczona dnia siódmego), Paris 1955. Siedem wierszy prozą Abrahama Krola, którym towarzyszy siedem rycin. Abram (Abraham) Krol (1919-2001) malarz i rytownik urodził się w Pabianicach obok Lodzi w Polsce. Studiował inżynierię miejską we Francji. Holocaust przetrwał pod zmienionym nazwiskiem. Pracował jako mechanik samochodowy w Awinionie. Studia artystyczne rozpoczął w 1943 r. Pierwsza wystawę miał w 1946 r. Wiele odniesień biblijnych w pracach Krola przypomina o dzieciństwie spędzonym w środowisku chasydów. Książka została wydana w nakładzie 99 egzemplarzy. Obecny egzemplarz ma 25 numer i jest oznakowany przez artystę. Na tytułowej stronie znajduje się odręczna, długa dedykacja artysty. Strony XLVI, [4] ilust., 16,5 x 26,5 cm. Dobry stan. Okładka lekko naddarta, kartonowe etui z niewielkimi uszkodzeniami.

Cena wywoławcza: 600 dolarów amerykańskich.

[Król Abraham] – la fiancee du septieme jour: poeme VII burins et bois graves de Abram Kro. Paris 1955, Caracters. 16X26 cm, s. XLVI, [5], ilustr,: 7 całostr. oryg grafik [rylec], 9 drzeworytów, całość w luźnych arkuszach w okł. wyd., etui kart.

Wyd. artystyczne ukazało się w nakładzie 99 egz. na ręcznie czerpanym papierze z Auvergne, jeden z 92 egz numerowanych od 1 do 92 z podpisem autora, egz. nr 16. Abraham Król (Abram Krol), ur. w 1919 r. w Pabianicach pol. artysta pochodzenia żydowskiego, malarz, grafik i ilustrator, od 1938 r. we Francji, współpracował m.in. z Józefem Hechtem, zilustrował przeszło 20 ważnych dzieł literackich, często nawiązywał do motywów religijnych [biblijnych] i judaistycznych. Całkowicie autorskie dzieło A. Krola: poemat prozą z oryg. grafikami artysty, wykonanymi w technice rylca, m.in. z motywami przywołującymi pol. małomiasteczkowe reminiscencje. Dedykacja autora dla Claude'a Rogera-Marxa, twórcy licznych książek poświęconych sztuce, dat. Paris 1955. Stan bardzo dobry.

Cena wywoławcza: 2400 zł

Wystawy poświęcone Królowi są nadal urządzane w wielu miejscach Francji, np. Dijon, Malbodium. Spuścizną po artyście opiekuje się syn Andrzej.

http://www.cnap.fr/abram-krol-1919-2001

Autor: Sławomir Saładaj