Pabianice znajdują się w aglomeracji łódzkiej. Stanowią zarazem centrum 120-tysięcznego powiatu. Funkcjonują tutaj najważniejsze dla społeczności instytucje i urzędy. Miasto liczy 58 tys. mieszkańców i obejmuje obszar 33 km2.
Położenie miasta oraz zawirowania historyczne spowodowały, iż Pabianice zostały wzbogacone kulturowo przez wiele grup społecznych oraz narodowościowych napływających do nas zewsząd przez lata. Do dziś pozostało w Pabianicach wiele śladów po obecności na tych ziemiach różnych kultur i religii. Zdecydowanie największą ich część stanowi dziedzictwo pozostawione przez ludność niemiecką i żydowską Oto niektóre z nich ułożone w kolejności umożliwiającej spacer szlakiem „Śladami Wielokulturowości Pabianic”:
Kościół Ewangelicko-Augsburski św. Piotra i św. Pawła z 1827 roku (poświęcony i oddany do użytku wiernych w 1832 r.) ul. Zamkowa 18
Pastorat (pastorówka parafialna) gminy ewangelicko-augsburskiej z 1828 roku ul. Zamkowa 8
Dawna tkalnia i przędzalnia spółki „Krusche i Ender” z 1891 roku ul. Zamkowa 4
Dawna Fabryka Majera Barucha z drugiej połowy XIX w. ul. Zamkowa 2
Dawna fabryka Rudolfa Kindlera (do 1859 r. własność Jana Grunwalda) ul. Stary Rynek 23
Tablica upamiętniająca dawną synagogę gminy żydowskiej miasta Pabianic wybudowaną w 1847 roku dla 560 wiernych - (na ścianie sąsiedniego budynku synagogi z ulicy Bóźnicznej 4) ul. Bóźniczna 6
Dawny Hotel ,,Pod Złotą Kotwicą” rodziny Hegenbartów następnie Szkoła Położnych. Budynek z połowy XIX w. ul. Zamkowa 1
Dawny Kantor Główny – budynek administracyjny zakładów Kruschego z 1865 roku ul. Zamkowa 3
Pałac Enderów z 1883 roku ul. Zamkowa 5
Dawna fabryka chemiczna Ludwika Szweikerta i Roberta Resigera (od 1892 r., a w kolejnym roku, po założeniu spółki należąca również do Emmannuela Froelicha) ul. Piłsudskiego 5
Fabryka papieru Roberta Saengera dzierżawiona początkowo od Leonarda Fesslera, a następnie odkupiona za bezcen. Od 1930 r. własność spółki „Steinhagen i Saenger – Fabryki Papieru i Celulozy – Fabryka Papieru w Pabianicach”. ul. Piłsudskiego 7
Willa Hermana Thommena nazywana potocznie ,,Willą Szwajcara”– dyrektora pabianickich zakładów chemicznych wybudowana w latach 1927 – 1929 przez firmę Leona Hansa ul. Piłsudskiego 30
Willa Saengerów wzniesiona w 1905 roku ul. Piłsudskiego 14
Willa Schweikerta wybudowana dla rodziny Krusche w 1893 roku i przebudowana na początku XX w. przez Ludwika Schweikerta ul. Piłsudskiego 12a
Dawniej szpital fabryczny, ambulatorium i Zakładowa Kasa Chorych firmy Krusche&Ender. Budynek z 1909 roku ul. św. Rocha 8
Dawniej Zbór Braci Morawskich – budynek w głębi podwórza, prawdopodobnie z 1885 roku ul. św. Jana 6
Pałac rodziny Krusche z pierwszych lat XX w. ul. św. Jana 4
Dawna siedziba Pabjanicer Cajtung (po kolejnym wznowieniu tygodnika) – pierwszej gazety w Pabianicach wydawanej w języku jidysz ul. św. Jana 2
Domy tkaczy – pierwsze domy mieszkalne rodziny Krusche z lat 30. XIX w. ul. Zamkowa 23 ul. Zamkowa 21
Pozostałości zabudowań fabrycznych Kindlerów, m.in. wieża ciśnień i dawny biurowiec ul. Zamkowa 31
Dawny budynek fabryczny z pocz. 2 poł. XIX w. dla fachowców zatrudnionych w fabryce Kindlera ul. Traugutta 2
Pałac Kindlera z końca XIX w., siedziba zarządu Towarzystwa Akcyjnego Wyrobów Półwełnianych R. Kindlera i dom mieszkalny - obecnie Urząd Skarbowy ul. Zamkowa 26
Kompleks budynków szpitalnych z 1904 r., powstały z inicjatywy Kindlerów ul. Stefana Żeromskiego 20
Dawna willa Hadriana i przyległy do niej park noszący Jego imię ul. Karniszewicka 84
Cmentarz żydowski (kirkut) założony w połowie XIX w. gdzie spoczywają szczątki wielu znanych pabianickich żydów ul. Jana Pawła II 55
Cmentarz ewangelicko-augsburski z pierwszej połowy XIX w. oraz mauzoleum Kindlerów wybudowane w 1911 roku ul. Ewangelicka 2/4
Opracowanie trasy i tekstu: Mariusz Poluchowicz Zdjęcia: Mariusz Poluchowicz
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Cookies.
