Zabytki
A pomniejsz czcionkę A standardowy rozmiar A powiększ czcionkęPrzedstawiamy listę zabytków znajdujących się w gminnej ewidencji miasta Pabianic (2013 rok). Cennych reliktów przeszłości mamy ponad 200. Oprócz pojedynczych budynków występują także zespoły przemysłowo-rezydencjonalne oraz parki i nekropolie, nagromadzenie zabudowań zabytkowych pozwala mówić w niektórych przypadkach o wyrazistym krajobrazie kulturowym.
ul. Barucha 6a – budynek elektrowni
ul. Batorego 4 – kamienica
ul. Bohaterów 3 - dom
ul. Bóźniczna 1 – kamienica
ul. Bóźniczna 5 – kamienica
ul. Bóźniczna 7 – kamienica
ul. Bóźniczna 8 – kamienica
ul. Bóźniczna 9 – kamienica
ul. Bóźniczna 10 – kamienica
ul. Bóźniczna 11 – kamienica
ul. Bugaj 28a – kapliczka
ul. Bugaj 31 – dom
ul. Bugaj 55 – dom
ul. Ewangelicka – cmentarz ewangelicko-augsburski
ul. Ewangelicka 4 – kaplica grobowa rodziny Kindlerów
ul. Garncarska 16 – dom
ul. Garncarska 18 – dom
ul. Gdańska 4 – budynek elektrowni, później Miejski Kinematograf Oświatowy, kino „Tomi”
ul. Gdańska 6 – budynek więzienia Gestapo, później siedziba UB i MO
ul. Grobelna 4 – budynek fabryczny Polska Żarówka OSRAM sp. akc.
ul. Grobelna 6 – willa, Państwowa Szkoła Muzyczna
ul. św. Jana 1/Zamkowa 17 – kamienica
ul. św. Jana 2 – kamienica
ul. św. Jana 4 - pałac Kruschego
ul. św. Jana 6 – kamienica
ul. św. Jana 6a – zbór Braci Morawskich
ul. św. Jana 8 – kamienica
ul. św. Jana 11 – kinoteatr ”Luna”, później kino „Mazur”
ul. św. Jana 13 – dom
ul. św. Jana 20 – dom
ul. św. Jana 21 – dom
ul. św. Jana 23 – dom
ul. św. Jana 25 – dom
ul. św. Jana 40 – willa
ul. Jana Pawła II 57 – cmentarz żydowski
ul. Jutrzkowicka 20 – dom
ul. Jutrzkowicka 34/36 – dom
ul. Jutrzkowicka 50 – dom
ul. Jutrzkowicka 132 – dom
ul. Kapliczna 8 - szkoła rabiniczna
ul. Karniszewicka 84 – willa
ul. Kilińskiego 11 – kamienica
ul. Kilińskiego 39 – willa
ul. Kilińskiego 51 – willa
ul. Kilińskiego 55 – cmentarz rzymskokatolicki
ul. Kilińskiego 57/59 – cmentarz komunalny
ul. Konopnickiej 3 – dom
ul. Konopnickiej 5 – dom
ul. Konopnickiej 35 – dom
ul. Konstantynowska 16 – kamienica
ul. Konstantynowska 29 – kamienica
ul. Kopernika 27 – dom
ul. Kościelna 6 – kamienica
ul. Kościelna 13/Poprzeczna 5 – kamienica
ul. Kościelna 17 – budynek przemysłowy
ul. Kościelna 18 – kamienica
ul. Kościelna 22 – kamienica
ul. Kościuszki 5 – kamienica
ul. Kościuszki 6 – kamienica
ul. Kościuszki 7 – kamienica
ul. Kościuszki 14 – Dom Ludowy, MOK
ul. Kościuszki 18 – kamienica
ul. Kościuszki 28 – dom
ul. Kościuszki 29 – kamienica
ul. Kunickiego 7 – dom
ul. Lutomierska 5 – dom
ul. Lutomierska 11 – dom
ul. Łaska 37 – dworzec kolejowy
ul. Łaska 114 – cmentarz wojenny z I wojny światowej
ul. Łaska 114 – park Wolności
ul. Łąkowa 12 – dom
ul. Majdany 2/Warszawska 18 – kamienica
ul. Majdany 23 – kamienica
ul. Mariańska 3 – willa
ul. Mariańska 5 – budynek fabryczny
ul. Moniuszki 21 – kamienica
ul. Moniuszki 24 – dom
ul. Moniuszki 27 – kamienica
ul. Moniuszki 29 – dom
ul. Moniuszki 32/ Świętokrzyska 1 – dom
ul. Moniuszki 35 – dom
ul. Moniuszki 165 – willa
ul. Moniuszki 166 – willa
ul. Narutowicza 3/5 – budynek fabryczny
ul. Narutowicza 4 – kamienica
ul. Narutowicza 5 – kamienica
ul. Narutowicza 7 – kamienica
ul. Narutowicza 9 – kamienica
ul. Narutowicza 11 – dom
ul. Narutowicza 27 – dom
ul. Narutowicza 29/29a - dom
ul. Okulickiego 8 – kamienica
ul. Orla 14 – dom
ul. Partyzancka 39 – dom
ul. Partyzancka 31 – willa
ul. Partyzancka 49 – dom
ul. Partyzancka 52 – kamienica
ul. Partyzancka 54b – willa
ul. Partyzancka 56 – budynek parafii ewangelicko-augsburskiej, później Zespół Szkół Budowlanych
ul. Partyzancka 56a – dom parafialny parafii ewangelicko-augsburskiej, SP nr 9
ul. Piękna 1 – dom
ul. Piękna 3 – dom
ul. Piłsudskiego 2, 3, Zamkowa 3,4 – zespół fabryczno-rezydencjonalny firmy Krusche i Ender
ul. Piłsudskiego 2 – pałac Enderów (w zespole fabryczno-rezydencjonalnym firmy Krusche i Ender), Starostwo Powiatowe
ul. Piłsudskiego 2 – budynek stajni przy pałacu Enderów (w zespole fabryczno-rezydencjonalnym K&E), Starostwo Powiatowe
ul. Piłsudskiego 3 – budynek fabryczny (w zespole fab.-rez. K&E), usługi
ul. Piłsudskiego 3d – budynek fabryczny (w zespole fab.-rez. K&E), usługi
ul. Piłsudskiego 3f – budynek fabryczny (w zespole fab.-rez. K&E), usługi
ul. Piłsudskiego 3g – budynek fabryczny (w zespole fab.-rez. K&E), usługi
ul. Piłsudskiego 3h – budynek fabryczny (w zespole fab.-rez. K&E), usługi
ul. Piłsudskiego 5 – budynek przemysłowy Ludwika Schweikerta, później PZF „Polfa”
ul. Piłsudskiego 7 – budynek przemysłowy Pabianickiej Fabryki Papieru
ul. Piłsudskiego 12a – willa Ludwika Schweikerta, biura
ul. Piłsudskiego 14 – willa przemysłowca Roberta Saengera
ul. Piłsudskiego 30 – willa Hermanna Thommena
ul. Południowa 19 – dom
ul. Poprzeczna 7 – kamienica
ul. Poprzeczna 10 – kamienica
ul. Poprzeczna 12 – kamienica
ul. Powstańców Warszawy 11 – dom
ul. Powstańców Warszawy 14 – dom
ul. Pułaskiego 3 – kamienica
ul. Pułaskiego 4 – kamienica
ul. Pułaskiego 8 – kamienica Towarzystwa Pożyczkowo-Oszczędnościowego
ul. Pułaskiego 9 – kamienica
ul. Pułaskiego 14 – kamienica, koszary rosyjskie, szkoła handlowa, gimnazjum męskie
ul. Pułaskiego 17 – kamienica
ul. Pułaskiego 21 – willa Witolda Eichlera
ul. Pułaskiego 24 – budynek szkolny
ul. Pułaskiego 29 – budynek szkolny
ul. św. Rocha/Piłsudskiego 6 – dom
ul. św. Rocha 8 – budynek szpitala firmy Krusche i Ender, biura ZEC sp. z o.o.
ul. św. Rocha 9 – kamienica
ul. św. Rocha 19 – kamienica
ul. św. 23/ Pułaskiego 13 – kamienica
ul. Sejmowa 2 i 4 – zespół budynków – dom i tkalnia
ul. P. Skargi 6 – kamienica
ul. P. Skargi 11 – kamienica
ul. P. Skargi 30 – budynek szkoły
ul. P. Skargi 67 – willa
ul. Skłodowskiej 20 – kamienica
ul. Skłodowskiej 30 – dom
ul. Sobieskiego 2 – kamienica
ul. Spółdzielcza 2-9 – zespół budynków mieszkalnych Spółdzielni Robotniczej
ul. Stary Rynek 1 – dwór kapituły krakowskiej, Muzeum Miasta Pabianic
ul. Stary Rynek 2 – budynek szkolny, muzeum
ul. Stary Rynek 7 – kamienica
ul. Stary Rynek 10 – kamienica
ul. Stary Rynek 10/Batorego 2 – kamienica
ul. Stary Rynek 15/Kościelna 2 – kamienica
ul. Stary Rynek 16 – kamienica
ul. Stary Rynek 23 – budynek tkalni Kindlera
ul. Stary Rynek 23 – kamienica (kantor)
ul. Szarych Szeregów/Robotnicza/Ludowa/Odrodzenia – zespół 30 budynków osiedla poniemieckiego „Neue Heimat”
ul. Szewska 4 – kamienica
ul. Szewska 6 – kamienica
ul. Świętokrzyska 19 – dom
ul. Świętokrzyska 21 – dom
ul. Targowa 3 – dom
ul. Targowa 8 – dom
ul. Targowa 9 – dom
ul. Targowa 12 – dom
ul. Targowa 14 – dom
ul. Targowa 18 – dom
ul. Targowa 21 – kościół mariawitów
ul. Traugutta 2 – dom fabryczny firmy Kindler
ul. Traugutta 4 – budynek stajni
ul. Warszawska 6 – kamienica
ul. Warszawska 25 – kamienica
ul. Warszawska 27 – kamienica
ul. Warszawska 29 – kamienica
ul. Warszawska 31 – kamienica
ul. Warszawska 34 – kościół św. Floriana
ul. Warszawska 36a – dom zakonny Zgromadzenia Córek Bożej Miłości, przedszkole
ul. Warszawska 43 – kamienica
ul. Warszawska 51 – dom
ul. Warszawska 73 – willa
ul. Waryńskiego 2 – kamienica
ul. Waryńskiego 7 – dom
ul. Waryńskiego 25 – dom
ul. Waryńskiego 27 – dom
ul. Waryńskiego 31 – zbór baptystów
ul. Wąska 4 – dom
ul. Wąska 6 – dom
ul. Wąska 8 – dom
ul. Wyszyńskiego 4 – budynek d. szkoły przyfabrycznej Krusche i Ender
ul. Zamkowa 1 – hotel „Pod Złotą Kotwicą”, szkoła położnych
ul. Zamkowa 2/Lipowa 2 – fabryka Braci Baruch, obecnie Fabryka Wełny
ul. Zamkowa 3 – biuro główne firmy Krusche i Ender
ul. Zamkowa 4 - tkalnia centralna firmy Krusche i Ender
ul. Zamkowa 4 – kotłownia firmy Krusche i Ender
ul. Zamkowa 4 maszynownia firmy Krusche i Ender
ul. Zamkowa 4 – budynek magazynowy firmy Krusche i Ender
ul. Zamkowa 4 – budynek fabryczny firmy Krusche i Ender
ul. Zamkowa 6 – budynek niemieckiej szkoły elementarnej, szkoła ekonomiczna, ARiMR
ul. Zamkowa 7 - kamienica
ul. Zamkowa 8 – kościół ewangelicko-augsburski św. Piotra i św. Pawła
ul. Zamkowa 8 - pastorówka
ul. Zamkowa 9 – dom
ul. Zamkowa 19 – dom
ul. Zamkowa 20 – kamienica
ul. Zamkowa – park J. Słowackiego
ul. Zamkowa 21 – dom
ul. Zamkowa 23 – dom
ul. Zamkowa 24 – kamienica
ul. Zamkowa 26 – pałac Rudolfa Kindlera, Urząd Skarbowy
ul. Zamkowa 28 – kamienica
ul. Zamkowa 31 – zespół budynków fabrycznych firmy „R. Kindler”, Centrum Handlowe „Echo”
ul. Zamkowa 31 – wieża ciśnień firmy „R. Kindler”
ul. Zamkowa 31 – budynek techniczny firmy „R. Kindler”
ul. Zamkowa 31 – budynek biurowy firmy „R. Kindler”
ul. Zamkowa 39 – kościół Najświętszej Marii Panny
ul. Zamkowa 39 – budynek parafialny
ul. Zamkowa 65/65a – zespół budynków szkolnych SP nr 5
ul. Zamkowa 65/65 a – budynek mieszkalny w zespole szkolnym
ul. Żeromskiego 9 – dom
ul. Żeromskiego 20 i 20a – zespół budynków szpitala fabrycznego firmy „R.Kindler”
ul. Żeromskiego 20 – budynek główny szpitala fabrycznego
ul. Żeromskiego 20a – budynek szpitalny firmy „R. Kindler”
ul. Żwirki i Wigury 15 – budynek Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego.
https://um.pabianice.pl/uploads/files/zagospodarowanie/gez_zarzadzenie_nr_39_2020_P.pdf
Obiekty zabytkowe z terenu miasta Pabianic zapisane w rejestrze zabytków nieruchomych województwa łódzkiego:
Kościół parafialny św. Mateusza, Stary Rynek, murowany 1583-1588, budowniczy Ambroży Włoch, renesans;
Kościół gminy ewangelicko-augsburskiej św. Piotra i św. Pawła, ul. Zamkowa 10, murowany 1827-1832, projektant Franciszek Reinstein, rozbudowany 1875-1876, klasycyzm, eklektyzm;
Dwór Kapituły Krakowskiej, Stary Rynek 1, murowany 1565-1571, budowniczy Wawrzyniec Lorek, renesans;
Dom Beniamina Krusche, ul. Zamkowa 21, murowany 1833-1836, klasycystyczny;
Dom Augusty Krusche, ul. Zamkowa 23, murowany 1833-1836, klasycystyczny;
Dom „Tkacza”, ul. św. Jana 20, drewniany, 2 ćw. XIX w., rekonstruowany 1969-1975;
Zespół fabryczno-rezydencjonalny Firmy Krusche i Ender: a) pałac Enderów, ul. Zamkowa 5, murowany 1883, rozbudowany 1911, architekt Tadeusz Markiewicz, eklektyzm, b) budynek administracji, ul. Zamkowa 3, murowany 1865, przebudowywany w XX w., eklektyzm, c) budynek przemysłowy dawnej przędzalni, ul. Zamkowa 4, murowany 1891, architekt Tadeusz Markiewicz, eklektyzm;
Pałac Kindlera (pałac, budynek gospodarczy, ogrodzenie), ul. Zamkowa 26, murowany lata 90. XIX w., eklektyzm;
Zespół mieszkalno-przemysłowy, ul. P. Skargi 78, budynek mieszkalny, murowany 1885, projektował Franciszek Nawrocki, budynek przemysłowy lata 80. XIX w., eklektyzm;
Willa R. Saengera (wraz z ogrodem) ul. Piłsudskiego 14, murowany 1905, eklektyzm;
Cmentarz żydowski ul. Jana Pawła II 57, założony w poł. XIX w., pow. 0,85 ha;
Kaplica grobowa Kindlerów (ob. kaplica cmentarna parafii ewangelicko-augsburskiej), ul. Ewangelicka 4, wzniesiona na początku XX w., secesja;
Pałac przemysłowca L. Schweikerta, ul. Piłsudskiego 12, budowany pocz. XX w., eklektyzm, secesja.
https://sadurski.com/pabianice-ciekawostki/
https://www.polskieszlaki.pl/pabianice.html
Zabytki jako nośniki historii pomagają tworzyć tożsamość lokalną, ale jednocześnie przyczyniają się do rozwoju społeczno-gospodarczego. Dobrym przykładem pozostaje ze wszech miar udana rewitalizacja rozległej fabryki Braci Baruch. Obecnie Fabryka Wełny odgrywa rolę centrum usług gastronomicznych, hotelarskich, rekreacyjnych, kulturalnych.
https://www.fabrykawelny.pl/hotel/proces-rewitalizacji
Mniej szczęścia miała zabytkowa fabryka Krusche i Ender przy Zamkowej, o czym pisał Bartosz Józefiak (Życie Pabianic, 7 VIII 2018 r.).
Zabytkowa fabryka przy Zamkowej może być dumą miasta. Póki co, jest powodem do wstydu. Właściciel obiecuje: będzie remont, a w zabytkowych miejscach pojawi się hotel. Można mu wierzyć?
„RTS Pany” – głosi napis wysprejowany na oknie. Budynek ”ozdabia” jeszcze biała płachta z napisem: „Lokale do wynajęcia” i numerami telefonu oraz wyblakła reklama weterynarza, którego od dawna już tu nie ma. A także żółte banery z palmami – pamiątki po dyskotece „Sahara”, również zamkniętej. Na parterze działa jeszcze sklep z akcesoriami do telefonów, butik z ubraniami po przecenie, obok jest bar z kebabem. Pozostałe pomieszczenia świecą pustką.
Tak wygląda główny budynek dawnej fabryki przy Zamkowej. Zabytkowy gmach w centrum miasta, naprzeciwko Starostwa Powiatowego, dzisiaj przede wszystkim straszy. Mógłby być wizytówką miasta. Odnowienie fabryki udało się przecież po sąsiedzku, w Fabryce Wełny Andrzeja Furmana. Nowe życie dostają też tereny przy Grobelnej, gdzie rośnie pasaż handlowy. Tymczasem główna pamiątka po Pamoteksie pozostaje opuszczona. I przynosi wstyd miastu.
Jak do tego doszło? Czy jest nadzieja na ratunek?
Mundury dla Wehrmachtu
„Spotkajmy się pod zegarem” – tak przez dziesięciolecia mówili pabianiczanie. Każdy wiedział, o co chodzi. Zegar ozdabiał główne wejście do gmachu dawnej tkalni i przędzalni, zwanej tkalnią centralną lub wysoką.
Budynek przy Zamkowej stanął w 1891 roku. Należał do spółki fabrykantów – Krusche i Endera. Dwupiętrową budowlę z czerwonych cegieł wzniesiono na planie wydłużonego prostokąta.
Fabryka pracowała bez przerw. Robotnicy przechodzili przez główną bramę trzy razy dziennie. Do pierwszej wojny światowej zatrudniała ponad cztery tysiące robotników. Pracowali w wykończalni, farbiarni, drukarni, draparni, gazowni i elektrowni. Warunki ciężkie – wilgoć, brak światła, kiepska wentylacja.
W czasie wojny bawełnę i maszyny zarekwirowali Niemcy. Tkalnia centralna ruszyła do pracy znów w międzywojniu. Wciąż należała do potomków założycieli W 1932 roku strajkowali pracownicy fabryki. Policja sięgnęła po broń, zginęło pięć osób. Tragedię do dziś upamiętnia tablica wmurowana na froncie budynku trzydzieści lat później.
Podczas II wojny fabryka produkowała mundury dla Wehrmachtu. Po wojnie komuniści fabrykę połączyli z pozostałymi zakładami w mieście, tworząc Pabianickie Zakłady przemysłu Bawełnianego (PZPB).
- W budynku przy Zamkowej stały krosna. Na teren fabryki wchodziło się przez tę główną bramę, pod zegarem. Portier sprawdzał przepustki, a przy wyjściu grzebał w torbie i sprawdzał, czy nie wynosimy materiałów. Kobiety obmacywała pani portierka. Przez tę główną bramę wjeżdżały i wyjeżdżały ciężarówki z przędzą i towarem – wspomina pani Juliana, która w Pamoteksie przepracowała 30 lat.
Magistrat przejmuje fabrykę
PZPB upadło w latach 90. Fabryka straciła największy rynek zbytu – Związek Radziecki – oraz przegrywała konkurencję z tanimi produktami z Chin. Jeszcze w 2000 roku szefowie Pamoteksu dokupili maszyny za 31 milionów złotych. Nie pomogło. W tym samym roku strata sięgnęła 24 milionów złotych. Firma miała też 50 milionów długów.
Do Pamoteksu wkroczył syndyk Marek Andrzejewski. Zaczęła się wielka wyprzedaż. Budynek przy Zamkowej 4 już wtedy wpisany był do rejestru zabytków. Chrapkę na Wielką Tkalnię miał Urząd Miejski.
- Pamotex zalegał nam z płatnościami za podatek od nieruchomości. Zaległości były wieloletnie. W czasach, gdy prezydentem był Florian Wlaźlak wpadliśmy na pomysł – rozważaliśmy, żeby syndyk przekazał nam budynek w ramach spłaty zadłużenia. Resztę jego wartości byliśmy gotowi dopłacić i jeszcze zrobić remont budynku. Planowaliśmy, że wszystkie oddziały Urzędu Miejskiego trafią w jedno miejsce i nie będą porozrzucane po mieście. Pomysł bardzo popierał świętej pamięci Mieczysław Mik, przewodniczący Rady Miejskiej – wspomina Adam Marczak, wówczas sekretarz miasta.
Do porozumienia nie doszło, bo magistrat nie dogadał się z syndykiem.
- Pamoteks był winny pieniądze nie tylko nam. W pierwszej kolejności syndyk musiał spłacić pracowników, ZUS, innych wierzycieli. My byliśmy na szarym końcu w kolejce po odbiór długu. Magistrat nigdy nie odzyskał tych pieniędzy. Doszło do tego, że część zadłużenia spłacali nam w pościeli produkowanej przez zakład – dodaje Marczak.
Dziś syndyk Marek Andrzejewski nie chce wspominać losów Pamoteksu. Urzędnicy na dobre porzucili zaś plany przejęcia fabryki pod zegarem.
Podatki? A po co?
W 2005 roku Andrzejewski sprzedał w końcu budynek łódzkiej firmie CFI (Centralny Fundusz Inwestycyjny). Dwa lata później nowy właściciel odnowił fasadę budynku, wymienił okna, rynny, bramę wjazdową i nawierzchnię. Wszystko pod okiem konserwatora zabytków. Fabryka lśniła wyczyszczoną cegłą. Plany były ambitne. Szef firmy Adam Kawczyński obiecywał, że zrobi z tkalni drugą Manufakturę. W pabianickiej fabryce miały znaleźć się sklepy, salony firmowe i biura, kawiarnie, restauracje, fitness klub, kręgielnia. Wyszło tak sobie.
Przez ostatnie lata fabryka kojarzyła się głównie z kolejnymi dyskotekami, które organizowali coraz to nowi najmujący. Goście tańczyli w klubach: Halloween, Sin City, Ósemka, Stara Tkalnia, a ostatnio – Sahara. Najnowszy najemca zniknął rok temu. Przestał odbierać telefony od gości, którzy dopytywali, kiedy zorganizuje nowe imprezy.
Poza tym przy Zamkowej 4 mieliśmy sklepy i niewiele więcej. Widać, że na budynek od lat nie ma pomysłu.
Firma CFI szybko weszła na kurs kolizyjny z urzędem.
- Nie płacili podatku od nieruchomości – wspomina były prezydent Zbigniew Dychto. – Tłumaczyli, że budynek jest w złym stanie, niewykorzystany, a oni nie prowadzą działalności. A cały czas wynajmowali pomieszczenia na dyskoteki czy sklepy dla Chińczyków. Mieli obowiązek co roku składać oświadczenie o powierzchni obiektu. Nie robili tego. Pracownice urzędu szły na kontrole, żeby pomierzyć im te pokoje. Całowały klamkę, bo właściciele nagle znikali. Wmawiali nam, że mają zakład pracy chronionej i nie muszą płacić podatków. Bzdury wygadywali. Oni mają wiele inwestycji w innych miastach. Odbierałem telefony z całej Polski. Ludzie pytali, czy u nas też nie płacą.
Urząd pozwał firmę do sądu. – Wygraliśmy. Musieli nam zapłacić 200 tysięcy złotych – dodaje Dychto.
Teraz szefowie CFI nie są już magistratowi winni żadnych pieniędzy. Podatki płacą regularnie.
Zabytki w fatalnym stanie
CFI obecnie nazywa się „Central Fund of Immovables”. Łódzki deweloper na rynku istnieje od 2001 roku. Firma chwali się ponad 160 obiektami w całym kraju, głównie w Łodzi, gdzie mają obiekty na Radwańskiej, Próchnika, Wigury, Wróblewskiego. W Lodzi dali się poznać jako eksperci od skupowania nieruchomości do spekulacji. CFI są też właścicielami sieci hoteli Boutique Hotel’s. Posiadają wiele zabytkowych obiektów . Na przykład budynek przy placu Zwycięstwa 2, który w 2005 roku zawalił się, bo był w fatalnym stanie. W 2016 roku lokalna „Gazeta Wyborcza” przypomniała, że do firmy należy więcej zabytków w tragicznym stanie, między innymi budynek przy Sienkiewicza 47, fabryka Hentschela przy Wólczańskiej, kamienica Fischera na rogu Piotrkowskiej i Zielonej. Cytowany przez gazetę ówczesny konserwator zabytków Wojciech Szygendowski nie był w stanie wskazać żadnego przykładu, gdzie remonty prowadzone przez CFI poprawiłyby sytuację budynków. Urzędnicy nakładali na firmę kary, ale nie udało im się wiele wskórać.
Cieszyć się czy płakać?
Pracownicy CFI zapowiadają teraz remont pabianickiej fabryki.
- W zeszłym roku firma wystąpiła o opinię na temat planowanych remontów w budynku przy Zamkowej 4- informuje Grzegorz Dębski, naczelnik wydziału rejestru zabytków w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków. – Nie dostaliśmy jeszcze pytania o zgodę na przeprowadzenie prac.
Budynek Centralnej Tkalni jest objęty ścisłą ochroną konserwatora. Nawet malowanie ścian wymaga uzgodnienia z urzędnikami. W planie miejscowym budynek przeznaczony jest pod wielkopowierzchniowe obiekty handlowe i usługi.
Obecnie CFI wynajmuje w budynku dwa lokale, ale chętnie wynajmie więcej. Oferuje powierzchnię pod handel. Pomieszczenia od 100 metrów w górę. Cena: 45 złotych netto za metr.
- W chwili obecnej trwają rozmowy z osobami zainteresowanymi wynajęciem kolejnych powierzchni – zapewnia Anna Ławska z CFI Nieruchomości. – Pozostałą powierzchnię parteru spółka planuje zaaranżować na restaurację.
Najprawdopodobniej do budynku nie wróci już dyskoteka. Inwestor ma nowy pomył. W Centralnej Tkalni ma pojawić się hotel.
- Planowany jest remont nieruchomości, którego celem będzie zaadoptowanie budynku do funkcji hotelu wraz z salami konferencyjnymi. Zostanie on włączony w sieć hoteli prowadzonych przez spółkę pod marką Boutique Hotel’s – dodaje Anna Ławska.
Nie podaje jednak, kiedy ruszą prace.
Remontowi na pewno będzie przyglądać się konserwator zabytków. A co, jeśli prace nie wystartują i budynek dalej będzie niszczał?
- Konserwator może nakładać kary, kontrolować, czy zabytkowa nieruchomość jest zadbana, czy nie ulega degradacji. Przy pierwszym upomnieniu kara może wynieść dwa tysiące złotych. Za niszczenie zabytku kary rosną do dziesiątek tysięcy – zapewnia Grzegorz Dębski.
Ale biorąc pod uwagę łódzkie doświadczenia konserwatora z firmą CFI, w Pabianicach mamy powody do obaw. ( ŻP, nr 32/ 2018 r.)
http://zabytki.pabianice.pl/?page_id=19
Autor: Sławomir Saładaj